Trong một thế giới ngày càng chú trọng vai trò của doanh nghiệp trong giải quyết các thách thức toàn cầu, Doanh Nghiệp Tạo Tác Động Xã Hội (Social Impact Business) được biết đến như một lực lượng mạnh mẽ định hình lại diện mạo của những mô hình kinh doanh truyền thống. Những Social Impact Business không chỉ ưu tiên lợi nhuận mà còn cam kết tạo ra tác động tích cực cho xã hội và môi trường, trở thành biểu tượng của kinh doanh thế kỷ 21.
Thế hệ Gen Z với tư duy đổi mới và sự quan tâm đến các vấn đề xã hội đang đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của Social Impact Business. Bạn có muốn khám phá thế giới của SIB và tìm hiểu cách để trở thành một nhà sáng lập trẻ tuổi, tạo ra những tác động tích cực cho cộng đồng không? Cùng Lead The Change tìm hiểu tại bài viết này!
Doanh nghiệp tạo tác động xã hội là gì?
Doanh nghiệp tạo tác động xã hội (Social Impact Business – SIB) là nhóm các tổ chức, doanh nghiệp thông qua hoạt động thương mại, giải pháp kinh doanh để tạo tác động tích cực lên xã hội và môi trường.
Nghiên cứu chỉ ra rằng Social Impact Business không chỉ có trách nhiệm xã hội mà còn bền vững về tài chính. Khoảng 70% doanh nghiệp tạo tác động xã hội tại Việt Nam có lợi nhuận, trong đó 59% cân bằng giữa mục tiêu xã hội và kinh tế, 34% tập trung chủ yếu vào tác động xã hội.
Việc cân bằng giữa mục tiêu xã hội/môi trường với mô hình thương mại cho phép loại hình tổ chức này có thể giải quyết các thách thức xã hội và môi trường một cách bền vững.
Tại Việt Nam, Social Impact Business trong những năm gần đây được nhân rộng, nhất là trong giới khởi nghiệp và được nhiều start-up chọn hướng đến. Theo đó, số doanh nghiệp SIB tính đến cuối năm 2020 đã chiếm khoảng 4% tổng số các đơn vị đang hoạt động, tương đương 22.000 doanh nghiệp
Vì sao Social Impact Business là mô hình doanh nghiệp của những doanh nhân trẻ Gen Z tương lai?
Trong một thế giới mà người tiêu dùng, khách hàng ngày càng mong đợi các thương hiệu đóng góp cho lợi ích chung cho cộng đồng, xã hội. Theo khảo sát gần đây của Harris Poll do Google Cloud thực hiện, có đến 52% người tiêu dùng hiện nay quan tâm đến việc ủng hộ các thương hiệu bền vững. Thực tế, 66% người mua hàng tích cực tìm kiếm các thương hiệu thân thiện với môi trường và 55% sẵn sàng trả thêm tiền cho các sản phẩm bền vững hơn.
Đi cùng với đó, chỉ trong vòng chưa đầy 5 năm nữa tôi, thế hệ Gen Z sẽ chiếm đến 30% thị trường lao động. Một báo cáo cho thấy, 82% người mua hàng, chiếm phần lớn trong đó là thế hệ Gen Z, mong muốn các thương hiệu thực hiện những hoạt động bền vững và đặt con người làm ưu tiên hàng đầu.
Gen Z là một thế hệ khác biệt vì họ lớn lên trong thời đại kỹ thuật số và rất dễ thích nghi với các công cụ mới thú vị và trí tuệ nhân tạo. Nhưng Gen Z không chỉ quan tâm đến những tiện ích và ứng dụng mà còn rất hiểu biết về các vấn đề xã hội, bền vững và môi trường. Họ hiểu các khía cạnh khác nhau của trách nhiệm doanh nghiệp và có những mong đợi đủ phù hợp với các giá trị mà họ thể hiện trong thương hiệu tổ chức mà họ chọn tin tưởng đồng hành.
Lead The Change đã gặp gỡ, đồng hành và ươm tạo không ít những Gen Z founders, start-up trẻ với những sứ mệnh đủ lớn dành cho cộng đồng, cũng như áp dụng mô hình Social Impact Business cho dự án/ doanh nghiệp của mình.
Một số start-up tạo tác động xã hội được sáng lập bởi các Founder Gen Z mà Lead The Change từng đồng hành:
MoonBeam
TKong – Cậu sinh viên Đại học quốc gia Singapore và công ty Moonbeam đã tạo nên một câu chuyện truyền cảm hứng về sự kết hợp giữa đam mê, đổi mới và trách nhiệm xã hội. Xuất phát từ niềm yêu thích thực phẩm và mong muốn giải quyết vấn đề lãng phí thực phẩm, TKong cùng các cộng sự đã thành lập Moonbeam.
Công ty đã tạo ra những sản phẩm bền vững từ bã bia, góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững. Thành công của Moonbeam không chỉ được khẳng định qua các giải thưởng mà còn qua việc mở rộng tầm nhìn ra toàn cầu. Câu chuyện của họ là một ví dụ điển hình về cách các startup trẻ tuổi có thể tạo ra sự khác biệt tích cực cho cộng đồng và môi trường.
Boost VitaliTEA
Trong chuyến công tác tại Singapore cho chương trình Lead The Change Exchange Trip 2024, Lead The Change có cơ hội gặp lại Sean (từng là thực tập sinh tại tổ chức) và ấn tượng với những dự án mới đầy triển vọng và bền vững mà doanh nghiệp tạo tác động của cậu – Boost VitaliTEA đã tâm huyết thực hiện.
Boost VitaliTEA là một thương hiệu trà sữa và cũng là một doanh nghiệp tạo tác động xã hội với sứ mệnh kết hợp giữa y học cổ truyền Trung Quốc (TCM) và khoa học hiện đại, nhằm cải thiện sức khỏe tinh thần cho giới trẻ đang gặp căng thẳng. Thương hiệu được thành lập xuất phát từ mong muốn mang lại một giải pháp tự nhiên, hiệu quả, hưởng đến Gen Z, thúc đẩy văn hóa chăm sóc sức khỏe tinh thần của Sean Tan – một founder trẻ đến từ Đại học quốc gia Singapore. Hiện dự án được ươm tạo tại BLOCK71 Global Social Impact Hub, Temasek LaunchPad, NUS Enterprise,….
Trước đó, Sean cũng từng là Phó chủ nhiệm của Social Impact Catalyst Singapore – Tổ chức thúc đẩy các sáng kiến tác động xã hội trong khu vực ASEAN và từng sáng lập một dự án tạo tác động EzGreen – một ứng dụng di động về tính bền vững, được thiết kế theo dạng trò chơi (gamified) để khuyến khích mọi người sống bền vững hơn, đồng thời giúp người dùng hình thành những thói quen thân thiện với môi trường.
Weshare.asia
WeShare – một doanh nghiệp tạo tác động xã hội với ứng dụng cho phép đội nhóm gây quỹ thông qua hình thức hoàn tiền từ các đơn hàng online được sáng lập bởi đội ngũ Gen Z trẻ của Việt Nam.
Lead The Change đã có cơ hội đồng hành cùng Weshare qua nhiều chương trình cuộc thi, ươm tạo khác nhau như Impact Entrepreneurship Bootcamp 2022, CrowdPitch 2023, Lead The Change Exchange Trip Singapore….
Và còn rất nhiều những dự án trẻ khác mà trong suốt hành trình 8 năm qua, tổ chức Lead The Change có cơ hội đồng hành, ươm tạo và kết nối mà ở đó, những năng lượng trẻ và những ý tưởng mới lạ, bền vững, hướng đến một cộng đồng tốt đẹp hơn là giá trị cốt lõi.
Bạn sẽ bắt đầu từ đầu nếu cũng có ước mơ thành lập một doanh nghiệp tạo tác động xã hội?
1. Xác định vấn đề và giải pháp:
Hãy dành thời gian để quan sát và tìm hiểu những vấn đề mà cộng đồng bạn đang sinh sống đang gặp phải. Sau khi xác định được vấn đề, hãy tìm hiểu xem những giải pháp nào đã được đưa ra và tại sao chúng chưa hiệu quả. Từ đó, bạn có thể đưa ra những ý tưởng sáng tạo và khả thi hơn để giải quyết vấn đề.
2. Xây dựng mô hình kinh doanh:
- → Kết hợp lợi nhuận và tác động xã hội: Một Social Impact Business không chỉ tập trung vào lợi nhuận mà còn hướng đến việc tạo ra tác động tích cực cho xã hội. Hãy xây dựng một mô hình kinh doanh mà ở đó, lợi nhuận được tái đầu tư vào việc giải quyết vấn đề xã hội.
- → Xây dựng đội ngũ: Tìm kiếm những người đồng sáng lập có cùng đam mê và sở trường để cùng bạn xây dựng doanh nghiệp.
3. Thực hiện và phát triển:
Hãy bắt đầu với một dự án nhỏ để thử nghiệm ý tưởng của bạn và thu thập phản hồi từ khách hàng. Khi đã có những kết quả khả quan, bạn có thể mở rộng quy mô hoạt động của doanh nghiệp. Cũng đừng quên, tạo dựng một cộng đồng những người quan tâm đến vấn đề xã hội mà bạn đang giải quyết. Điều này sẽ giúp bạn nhận được sự hỗ trợ và đóng góp ý kiến từ cộng đồng.
Lead The Change có những cơ hội nào
giúp Gen Z Việt hiện ước mơ ấy?
Bản thân tổ chức Lead The Change cũng là một Doanh nghiệp tạo tác động xã hội với khát khao ươm tạo những tài năng trẻ Việt, trang bị cho các bạn trẻ những kỹ năng và tư duy cần thiết để họ có thể Lãnh đạo bản thân (Self-leadership), Lãnh đạo đội nhóm (People Leadership), Lãnh đạo sự thay đổi (Change Leadership) – trở thành những người tiên phong trong tạo thay đổi tích cực cho xã hội, không chỉ ở Việt Nam mà còn trên toàn thế giới.
Và đây là một số cơ hội mà Lead The Change đang thực hiện nhằm thực hiện sứ mệnh tạo tác động xã hội của mình:
Cuộc thi Social Impact Creator (BASIC) 2024 dưới sự phối hợp thực hiện giữa Lead The Change cùng United Nations Development Programme (UNDP) là cuộc thi tạo tác động xã hội, nhằm thúc đẩy và nâng cao kỹ năng lãnh đạo, tinh thần doanh nhân và đổi mới dành cho thanh niên trong độ tuổi 16-30. Hiện chương trình đang ở giai đoạn Thinkathon Roadshow tại 3 miền Bắc, Trung, Nam trang bị thêm cho mình những kiến thức về lĩnh vực Khởi nghiệp Tạo Tác động, mà còn có thể kết nối thêm với những Gen Z cùng chí hướng và đam mê, để cùng nhau học hỏi và phát triển trong tương lai xa hơn.
Lead The Change Exchange Trip 2025 – Chủ đề Hành trình kiến tạo tương lai bền vững:
Hướng đến ươm mầm phát triển bền vững những tài năng trẻ trở thành những nhà lãnh đạo tiên phong tạo tác động tích cực cho xã hội thông qua các trải nghiệm học tập, thực hiện dự án xã hội, thiện nguyện, khám phá và kết nối tại những tập đoàn đa quốc gia, vươn ươm khởi nghiệp, đại học danh tiếng của Singapore – một trong những quốc gia phát triển bền vững và kinh tế ổn định hàng đầu thế giới.
Chương trình diễn ra duy nhất mỗi năm MỘT LẦN tại MỘT QUỐC GIA.
Một số đối tác từng đồng hành & điểm đến nổi bật có thể kể đến như:
- → Doanh nghiệp: Google, Meta, LinkedIn, Oracle, OMRON,…
- → Đại học: Đại học Quốc gia Singapore, Republic Polytechnic,…
- → Vườn ươm khởi nghiệp: German Accelerator, BLOCK71, NUS Entreprise,….
→ Các dự án quốc quốc gia: NEWater, Sustainable Singapore Gallery, Singapore City Gallery….
Với những cơ hội phát triển, trang bị nền tảng vững vàng và bệ phóng để các bạn trẻ Việt có thể thực hiện hóa những dự án tạo tác động xã hội cho cộng đồng, Lead The Change hy vọng rằng, bài viết này đã cung cấp cho các bạn những tư liệu, cơ hội tham khảo phù hợp, bổ ích cho con đường thực hiện những “hành động nhỏ nhưng ý nghĩa lớn” của mình.
Để cùng hướng đến xây dựng một tương lai bền vững, nơi mà doanh nghiệp không chỉ tạo ra lợi nhuận mà còn tạo ra những giá trị tốt đẹp cho cộng đồng, đừng ngần ngại chia sẻ ý tưởng, nắm bắt những cơ hội và lên một kế hoạch vững vàng, quyết tâm cho tương lai phía trước các bạn nhé!
